Χωματερή ανθρώπων ή υπεύθυνη δράση; (Πρόταση για την διαχείριση του προβλήματος των γύφτων του καταυλισμού της 25ης Μαρτίου, στη Βέροια)

Άποψη του καταυλισμού (οι υπόλοιπες είναι χειρότερες)

Το κείμενο αυτό γράφτηκε σαν εξέλιξη της εισήγησης μου προς την Επιτροπή Διαβούλευσης του Δήμου Βεροίας την 16 12 11. Το θέμα έχει να κάνει με την αποπειρώμενη κατασκευή μιας χωματερής ανθρώπινων όντων στα όρια παλαιού Δήμου Βεροίας και  παλαιάς κοινότητας Πατρίδας. Στην εισήγηση έγινε ανάλυση του προβλήματος κατατέθηκε εναλλακτική πρόταση και έγιναν προβλέψεις για την έκβαση της προσπάθειας αυτής με χρονικό ορίζοντα δεκαετίας και πλέον.

Το ιστορικό
Το αίτημα  του Δήμου προς την επιτροπή διαβούλευσης ήταν να διατυπωθεί άποψη πάνω στο που πρέπει να γίνει η μεταστέγαση του υπάρχοντος καταυλισμού γύφτων στην οδό 25^ης Μαρτίου.  Υποκριτικό έως και χλευαστικό αίτημα αν αναλογισθεί κανείς πως στο Τεχνικό πρόγραμμα του Δήμου ορίζεται επακριβώς στον χάρτη και τον κτηματολογικό πίνακα το προεπιλεγέν οικόπεδο. Για την ιστορία ο σημερινός καταυλισμός είναι εκεί από χρόνια. Απλώς σήμερα η πόλη έχει επεκταθεί ως εκεί και ταυτόχρονα ο πληθυσμός των ανθρώπων που έχουν εγκατασταθεί εκεί έχει πολλαπλασιασθεί. Ακόμη τα οικόπεδα στα οποία έχει γίνει η εγκατάσταση είναι ιδιωτικά (ένα μάλιστα ιδιοκτησίας πρώην Δημάρχου της Βέροιας) με τους ιδιοκτήτες να αντιδρούν δίκαια, την δικαστική εξουσία να εκδίδει διαταγές αποβολής, την εκτελεστική ανήμπορη να τις εφαρμόσει, τους τοπικούς άρχοντες να  έχουν από την μια πανικοβληθεί και από την άλλη να υπολογίζουν σε ένα γερό μπουκέτο ελεγχόμενων ψήφων και φυσικά του γείτονες να γκρινιάζουν και να απειλούν. Ιδανικές δηλαδή συνθήκες για λάθος αποφάσεις.

Το κοινωνικό περίγραμμα
Ας δούμε τα πράγματα από μια απόσταση.  Κατ’ αρχήν η φύση δεν πετά τίποτε. Αντίθετα οι άνθρωποι και οι κοινωνίες τους ξεφορτώνονται ότι συχνά ότι τους ενοχλεί. Όσο ποιο ανώριμο είναι το άτομο και όσο πιο ανοργάνωτη η κοινωνία τόσο πιο εύκολα απορρίπτει. Απορρίπτει κατ’ αρχήν πράγματα τα οποία χαρακτηρίζει άχρηστα. Το αποτέλεσμα βουνά σκουπιδιών που ρυπαίνουν γή αέρα και νερό. Συνεχίζουμε απορρίπτοντας ζωντανά όντα με αποτέλεσμα κοπάδια από αδέσποτα στις πόλεις μας. Σε προσωπικό επίπεδο απορρίπτουμε /απωθούμε σκέψεις και συναισθήματα που δεν τα ανεχόμαστε με αποτέλεσμα προσωπικούς εφιάλτες που υποσκάπτουν ψυχές και σώματα. Ο νέος καταυλισμός είναι η απόρριψη ανθρώπων. Αν ξέραμε πως δεν μας παρακολουθούν θα ήμασταν πρόθυμοι για όποια «τελική λύση» βρίσκαμε πρόχειρη.

Απέναντι στην ανωριμότητα υπάρχει η ωριμότητα και απέναντι από την απόρριψη υπάρχει η διαχείριση όπως την λέγουν οι τεχνοκράτες ή η αφοσίωση όπως την λένε οι σοφοί. Πέρα από οποιεσδήποτε χρήσιμες λεπτομέρειες, αυτό που έχουμε σε γενικές γραμμές να διαχειρισθούμε δεν είναι παρά μια κοινωνική ομάδα σε παρακμή. Φιλοσοφίες περί μίας άλλης μορφής κουλτούρας είναι το ίδιο γελοίες με τους ισχυρισμούς περί διαφορετικού αν όχι «κακού» DNA. Η παρακμή δεν αποκλείει την διαστρωμάτωση. Έτσι αν επιχειρηθεί ταξινόμηση των ατόμων  αυτής της κοινωνικής ομάδας με βάση την τρωτότητά τους καταλήγουμε σε μια λίγο πολύ γνωστή ομαδοποίηση..

Μια πρώτη ομαδοποίηση
Πρώτα έρχονται τα ανήλικα. Βρέφη, παιδιά και έφηβοι. Τα βρέφη στην καλύτερη των περιπτώσεων υποσιτίζονται και δεν έχουν περίθαλψη. Στην χειρότερη είναι εργαλεία πρόκλησης οίκτου  κατά την διάπραξη επαιτείας. Τα παιδιά μέχρι πριν λίγο καιρό δεν πήγαιναν σχολείο και φυσικά δεν είχαν ένα σταθερό περιβάλλον να μεγαλώσουν. Όσο για τους έφηβους αυτοί μπαίνουν πρόωρα σ’ ένα παιχνίδι του οποίου οι όροι είναι λίγο πολύ άγνωστοι σε μας.

Αμέσως μετά έρχονται οι μάνες των παιδιών. Όχι πολύ μεγαλύτερες από τα ανήλικα παιδιά τους είναι κατά κανόνα ανύπαντρες (λένε ότι το κάνουν προκειμένου να εισπράττουν το επίδομα μονογονεικής οικογένειας) κάνουν παιδιά με πολλούς άνδρες και φυσικά ούτε λόγος για κάποια προσόντα που θα τις καθιστούσαν στοιχειωδώς ανεξάρτητες από τη μάνα τους ή το επίδομα του δημοσίου. Και αυτό είναι μόνον η μικρή ορατή πλευρά.

Τέλος οι ενήλικες άνδρες. Αυτοί επιβιώνουν μέσα σε μια πανελλήνια πυραμίδα διαχείρισης παλιοσίδερων και λοιπών μετάλλων.  Τίποτε κακό όσο αυτό γίνεται μέσα από όρους νομιμότητος και τίποτε πιο επικίνδυνο  όταν αυτό γίνεται σε συνθήκες παρανομίας. Όπως όλα τα πράγματα άλλωστε.  

Οι δράσεις που προτάθηκαν
Κατ΄ αρχήν τα ανήλικά. Για τα παιδιά κάνεις αυτό που ήδη ξεκίνησε ο Δήμος Βεροίας. Τα μαζεύεις κάθε πρωί τα πλένεις τα ταΐζεις τα ντύνεις και τα μοιράζεις σε σχολεία. Όχι μόνον σε δύο όπως είναι σήμερα. Κατακερματίζεις την ομάδα. Και όχι μόνον τις ημέρες της φοίτησης. Φροντίζεις να τα στείλεις κατασκήνωση το καλοκαίρι να σπάσεις εντελώς την «ιδρυματοποίησή» τους στο περιβάλλον του καταυλισμού. Να τους δείξεις το προτέρημα του να κοιμούνται σε καθαρά σεντόνια και να ζουν με πρόγραμμα.

Μετά έρχονται οι μάνες τους. Σ’ αυτές δίνεις το δικαίωμα να ζητήσουν κάπου δουλειά. Δηλαδή τις δίνεις στοιχειώδη επαγγελματικά προσόντα. Υπάρχει ο ΟΑΕΔ, οι σχολές γρήγορης επαγγελματικής  κατάρτισης. Φυσικά το κάνεις με το δέλεαρ μιας στέγης. Μια απολύτως ελεγχόμενης στέγης στην οποία θα μείνουν αυτές και τα παιδιά τους και φυσικά όχι οι ανύπαντροι οιονεί σύζυγοί τους. Αυτοί αν θέλουν οικογένεια ή έστω σταθερή σύζυγο θα πρέπει να μάθουν ότι πρώτα θα πρέπει να την παντρευτούν.

Και μιας και φτάσαμε στα αρσενικά, εκεί το πράγμα θέλει λίγη παραπάνω προσοχή. Λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι καμιά δουλειά δεν είναι ντροπή, θα πρέπει να τους γίνει σαφές ότι η δουλειά που κάνουν οφείλέι να γίνεται με κανόνες. Δηλαδή πως όταν εμπορεύονται παλιά μέταλλα πρέπει να κόβουν  αποδείξεις, πως όταν τα μεταφέρουν πρέπει να κόβεις φορτωτικές, πως όταν οδηγούν περέπιε να έχουν δίπλωμα και πως για την επαγγελματική τους δραστηριότητα οφείλουν να αποδίδουν λογαριασμό στην εφορία. Στη χειρότερη περίπτωση αγοράζεις εσύ ο Δήμος τα παλιά μέταλλα σπάζοντας την άτυπη πυραμίδα διακίνησης που έχουν στήσει. Μια πυραμίδα που αλλοίμονο στεγάζει σε μεγάλο ποσοστό και παράνομες δραστηριότητες.

Κάπου εδώ σταματούν οι παροχές. Κανείς δεν είναι ανεύθυνος ή περιορισμένου καταλογισμού. Όταν πια έχεις κάνει όλες τις απαραίτητες κινήσεις αλλά ορισμένοι δεν έχουν επωφεληθεί ή ακόμη και αν επωφελήθηκαν εξακολουθούν να θέλουν να μείνουν σε καταυλισμό τότε νομιμοποιείσαι να εμφανισθείς ένα πρωινό με μια διμοιρία ΜΑΤ , δύο τεθωρακισμένα της αστυνομίας μια αντλία χειραγώγησης όχλου, έναν σχετικά μεγάλο φορτωτή, ένα βαθύινο άροτρο και ένα συνεργείο περίφραξης, να διώξεις τους καταληψίες, να γκρεμίσεις τα παραπήγματα και να απομακρύνεις τα μπάζα, να οργώσεις τα οικόπεδα για να μην μπορέσουν να ξαναπατήσουν για κάμποσο καιρό και φυσικά να τα περιφράξεις. Που θα πάνε οι ακαταληψίες; Όπου θέλουν. Στο Μπρούκλιν, την Παλαιστίνη, τα Σκόπια  την Αυστραλία ή το Χόλυγουντ. Πάντως όχι σε ελεύθερους χώρους της πόλης  Το θέμα θα είναι πλέον δικό τους, όχι δικό σου.

Οι, εκ του πονηρού(;), αντιρρήσεις
Αυτά μέσες άκρες ειπωθήκαν και την επιτροπή διαβούλευσης του Δήμου Βεροίας. Η απάντηση των ανθρώπων του Δήμου ήταν πως γι’ αυτό χρειάζονται 15 χρόνια και πως τώρα πρέπει να βρούμε μια άμεση λύση. Ναι, η απόρριψη η απώθηση και η ανωριμότητα απαιτούν πάντα άμεσες και βιαστικές λύσεις. Τα μωρά και οι μωροί θέλουν να ξεφοιρτωθούν το πρόβλημα άσχετα αν αυτό επιστρέψει σε λίγο πολλαπλασιασμένο.

Η απάντηση είναι πως όλα τα παραπάνω δεν χρειάζονται παρά δύο με τρία χρόνια. Και πως αν αυτοί οι άνθρωποι τοποθετηθούν σε ένα καταυλισμό τότε σε δεκαπέντε χρόνια θα έχουν τριπλασιαστεί., θα έχει δημιουργηθεί ένα περιβάλλον με ιεραρχία που στηρίζεται στην ωμή βία και μόνον, όπου θα συντελούνται πάνω από δύο κακουργηματικές πράξεις τη μέρα και φυσικά θα παραβιάζονται όλα μα όλα τα ανθρώπινα δικαιότατα.  Κι’ αν αυτό δεν σε ενδιαφέρει, γιατί ποιος νοιάζεται για μερικούς γύφτους, τότε οφείλεις να αναλογισθείς ότι η πόλη και οι γύρω οικισμοί θα δέχονται καθημερινά επισκέψεις από τύπους που θα κλέβουν θα ληστεύουν και θα βρωμίζουν και η αστυνομία δεν θα μπορεί να περάσει ούτε σε απόσταση χιλιομέτρου από τον καταυλισμό. Τότε ίσως όσοι είχαμε συμμετάσχει σ’ εκείνην την συνεδρίαση της  Επιτροπής διαβούλευσης να μη ζούμε αλλά και ίσως να ζούμε και να καρπωθούμε την σπορά της ανευθυνότητάς μας.

Η προσωπική ευθύνη και η πρόταση για δράση
Έχοντας γράψει τα παραπάνω αισθάνθηκα ιδιαίτερα άβολα. Όχι γιατί αμφισβητούσα την όρθότητα της άποψής μου αλλά (όπως ανακάλυψα μετά από αρκετή οδυνηρή ενδοσκόπηση)  γιατί δεμ ειχα περιλάβει τον παράγοντα της προσωπικής μου ευθύνης. Προσπάθησα, είναι η αλήθεια, να ξεφύγω απ’ αυτήν αλλά δεν γινόταν. Παραμερίζοντας τις δικαιολογίες βρήκα πως ακόμη και αν το Δημοτικό συμβούλιο αποφασίσει την μεταστέγαση εγώ σαν άτομο έχω το δικαίωμα  να κάνω ένσταση και να ζητήσω την ακύρωσή της. Διαδικασία που απαιτεί χρήματα που αυτήν την περίοδο δεν έχω και εμπειρία που φοβάμαι πως δεν θα αποκτήσω ποτέ. Από την άλλη πάλι θα μπορούσα να ψάξω για συμμάχους. Τους εδαφοκτήτες της περιοχής που θα δουν τα οικόπεδά τους να χάνουν ραγδαία την αξία τους  Τους ιδιοκτήτες κατοικιών αλλά και επιχειρήσεων (του κολυμβητηρίου βασικά). που είναι εγκατεστημένες στην περιοχή, ίσως ίσως και τους κατοίκους της Πατρίδας που θα δεχθούν πρώτοι τις «επισκέψεις» των νέων εποίκων. Έτσι προσέθεσα αυτόν τον επίλογο πιστεύοντας ότι θα έχουν οι θιγόμενοι την υπομονή και εγώ την τύχη να διαβάσουν το κείμενο αυτό μέχρι το τέλος του.