Παρασκευή 25 Νοεμβρίου 2011

Εισήγηση στο θέμα: Σύναψη προγραμματικής σύμβασης για το έργο «Ολοκληρωμένη διαχείριση απορριμμάτων Νομού Ημαθίας» Εισηγητής Δημήτρης Μούρνος στο ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ


Κύριοι συνάδελφοι,
Ακούσαμε από τον κύριο αντιπεριφερειάρχη Ημαθίας μια προσέγγιση-εισήγηση «εξ απαλών ονύχων». Απέφυγε να αναφερθεί σε πολλά ζητήματα και να απαντήσει σε πολλά ερωτήματα που απασχολούν την κοινωνία της Ημαθίας και αρμόδιους για το θέμα φορείς. Έμεινε μόνο στην ανάγκη επίλυσης του ζητήματος των σκουπιδιών με τη μέθοδο της ολοκληρωμένης διαχείρισης έναντι οποιουδήποτε τιμήματος, οικονομικού, νομικού, περιβαλλοντικού.

Κυρία Πρόεδρε
Καλούμαστε σήμερα να συζητήσουμε και να αποφασίσουμε για ένα θέμα που απασχολεί την Ημαθία εδώ και δεκαπέντε χρόνια. Εξακολουθεί ακόμα και τώρα να προκαλεί έντονες συζητήσεις και αμφισβητήσεις η χωροθέτηση αυτής της μονάδας επεξεργασίας απορριμμάτων, και δικαιολογημένα. Για να έχετε μια ιδέα, κύριοι συνάδελφοι, θα σας πω ότι η περίφημη θέση 12 βρίσκεται σε μια περιοχή ιδιαιτέρου φυσικού κάλους, στο ανάντι των Πιερίων, πάνω από την τεχνητή λίμνη του Αλιάκμονα, από όπου ξεκινά ο αγωγός ύδρευσης της Θεσσαλονίκης, 4 μόλις χιλιόμετρα από τον αρχαιολογικό χώρο της Βεργίνας. Για το θέμα αυτό κλήθηκαν να αποφανθούν Αρχαιολογία, Υπουργείο Περιβάλλοντος και δικαιοσύνη. Κάπου φάνηκε ότι αίρουν τις αντιρρήσεις τους, αλλά το ζήτημα επανέρχεται με άλλες προσφυγές και εκκρεμούν αποφάσεις.
Δεν είναι όμως μόνο το θέμα της θέσης. Έντονες, επίσης, συζητήσεις γίνονται για τους όρους της σύμβασης και το κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας αυτής της μονάδος. Διατυπώνονται απόψεις από ειδικούς φορείς, όπως το Τεχνικό Επιμελητήριο Κεντρικής Μακεδονίας, ότι το κόστος αυτό θα είναι δυσβάσταχτο και η σύμβαση με την εταιρεία που θα λειτουργήσει  τη μονάδα δένει χειροπόδαρα την κοινωνία της Ημαθίας.
Έτσι λοιπόν όροι όπως για την ελάχιστη εγγυημένη ποσότητα και ρήτρες για την περίπτωση καθυστέρησης των χρηματοδοτήσεων ή την αναστολή εκτέλεσης του έργου κρίνονται επαχθείς έως απαράδεκτοι.
Αλλά και η τιμή των 87 ευρώ ανά τόνο παράδοσης, συν τον ΦΠΑ, συν το κόστος περισυλλογής, μεταφοράς και διαλογής, συν την υποχρεωτική μεταφορά της λυματολάσπης από το βιολογικό καθαρισμό ανεβάζουν το προϋπολογιζόμενο κόστος πάνω από 200 ευρώ ανά τόνο. Αυτό το κόστος είναι απαγορευτικό για τον κόσμο ειδικά στη σημερινή συγκυρία.
Διαπιστώνοντας ακριβώς ο ΕΣΔΑ το υψηλό κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας και την μεγάλη επιβάρυνση των πολιτών της Ημαθίας, προσπαθεί με την προτεινόμενη προγραμματική σύμβαση να επιτύχει χρηματοδότηση του έργου προς όφελος του συνδέσμου και των τελικών χρηστών (των νοικοκυριών). Μια καθόλα λογική και καλοπροαίρετη κίνηση για την οποία δε θα έβρισκε κανείς εύκολα λόγους να μην την υποστηρίξει.
Δυστυχώς όμως η προτεινόμενη προγραμματική σύμβαση πάσχει και στο τυπικό-νομικό και στο ουσιαστικό της μέρος.
Τυπικά και νομικά ζητήματα.
α. Το έργο έχει ήδη συμβασιοποιηθεί με εργολαβική εταιρεία για την κατασκευή και λειτουργία της μονάδος. Εμείς θα υιοθετήσουμε αυτή τη σύμβαση;  Από ότι γνωρίζω αυτό αποτελεί κώλυμα προκειμένου να ενταχθεί και να χρηματοδοτηθεί ένα τέτοιο έργο από το ΕΣΠΑ. Κατ’ επέκταση η σύμβαση που καλούμαστε να υπογράψουμε θα είναι παράνομη. Και βέβαια σε καμία περίπτωση δε θα συναινέσουμε σε μία τέτοια πράξη.
β. Ένα άλλο πρόβλημα είναι ότι εξακολουθεί να χειρίζεται το σοβαρό αυτό θέμα ένα διοικητικό συμβούλιο η θητεία του οποίου έχει λήξει προ πολλού και τα περισσότερα των μελών του δεν έχουν το θεσμικό ρόλο που είχαν όταν εκλέχθηκαν στον ΕΣΔΑ. Γιατί τόση βιασύνη να κλείσουν ζητήματα που άλλοι θα κληθούν να διαχειριστούν στη συνέχεια;
γ. Η απόφαση του ΕΣΔΑ παρουσιάζει και σημαντικό έλλειμμα νομιμοποίησης αφού η πρόταση σε κάποια δημοτικά συμβούλια καταψηφίστηκε, όπως π.χ. της Βέροιας, και σε άλλα δεν τέθηκε καν για συζήτηση και απόφαση.
δ. Ερωτηματικά επίσης εγείρει το γεγονός ότι ενώ ο δήμος Βέροιας έχει τη διαχειριστική επάρκεια, δεν του ανατίθεται η ένταξη και η υλοποίηση του έργου, αλλά παραπέμπεται στην περιφέρεια.
Στο ουσιαστικό μέρος τώρα.
Και αν ακόμη υπάρξει η χρηματοδότηση των 20 εκατομμυρίων, που θα απομειώσει την τιμή κατά 40 ευρώ, προκύπτει πάλι ένα κόστος των 180 ευρώ περίπου ανά τόνο. Σε αυτήν πρέπει να προστεθεί και το κόστος κατασκευή νέου ΧΥΤΥ μετά από 15 χρόνια λειτουργίας. Καταθέτω στο προεδρείο ενδεικτικό πίνακα όπου διαπιστώνει εύκολα κανείς ότι με τη μεταφορά των σκουπιδιών, όπως γίνεται σήμερα, το κόστος θα είναι 42 ευρώ ανά τόνο ενώ με τη λειτουργία της μονάδας θα είναι 222 ευρώ ανά τόνο.
Τι πρέπει να κάνουμε σαν περιφερειακό συμβούλιο.
Μένοντας κυρίως στα τυπικά-νομικά ζητήματα και στα κενά της προτεινόμενης προγραμματικής σύμβασης, να μην την εγκρίνουμε.
Υπάρχει κίνδυνος αν δεν ξεκαθαριστούν όλα τα θέματα να εμπλακεί η περιφέρεια σε δυσάρεστες καταστάσεις δεδομένης και της γενικής αμφισβήτησης και της τάσης καταλογισμού ευθυνών και δαπανών σε αιρετούς.
Η παράταξή μας θεωρεί ότι το όλο θέμα πρέπει να εξεταστεί από μηδενική βάση και σε ότι αφορά την χωροθέτηση, και σε ότι αφορά τον τρόπο διαχείρισης, και σε ότι αφορά την χρηματοδότηση, και σε ότι αφορά τον φορέα διαχείρισης.
Υποστηρίζουμε ότι την ευθύνη πρέπει να αναλάβει η ίδια η περιφέρεια να χωροθετήσει και να δημιουργήσει θέσεις ΧΥΤΥ πέραν των ήδη λειτουργούντων ΧΥΤΑ και να αναλάβει τη διαχείριση των απορριμμάτων.
Ως τότε οι λύσεις που επέλεξαν οι τρεις δήμοι της Ημαθίας, και πρόσφορες είναι, και συμφέρουσες είναι και αποδεκτές είναι.
Τελειώνοντας θέλω να κάνω δύο επισημάνσεις ακόμη.
Κάνει εντύπωση η επιμονή σε μία λύση που μόνο μειονεκτήματα παρουσιάζει: ακατάλληλη θέση, επαχθείς όροι σύμβασης, ατελής πρόταση χρηματοδότησης, υψηλό κόστος για τους πολίτες, βραχύς βίος λειτουργίας της επένδυσης, μη φιλική προς το περιβάλλον μέθοδος.
Και βέβαια, ας μην σπεύσουν κάποιοι να μας κατηγορήσουν ότι δεν υπερασπιζόμαστε επαρκώς τα συμφέροντα της Ημαθίας. Ξέρουμε καλά ότι άλλες είναι οι προτεραιότητες της Ημαθίας και το συγκεκριμένο έργο δεν είναι προς το συμφέρον του λαού της.

Δεν υπάρχουν σχόλια: