Μιά παρουσίαση στο Τοπικό Συμβούλιο της Βέροιας

Χθες παρακολούθησα την παρουσίαση δύο πολιτών στο τοπικό συμβούλιο της Βέροιας που αφορούσε στη διαχείριση των σκουπιδιών . Συγκεκριμένα οι συμπολίτες μου αυτού μετάφεραν εδώ την προσωπική τους εμπειρία που βίωσαν στην Γαλλία.

Εκτός των άλλων ενδιαφερόντων υπήρχε και ένα στοιχείο που έκανε ιδιαίτερη εντύπωση. Και οι δύο ήσαν εβδομήντα και κάτι. Σαράντα χρόνια μεγαλύτεροι από τους τριαντάρηδες. 

Αυτούς που πιθανώς να άραζαν εκείνη την στιγμή σε κάποιο μπαρ ή καφετέρια.  Αναμφίβολα η αναζήτηση ερωτικού συντρόφου σ’ αυτήν την ηλικία είναι βασικό μέλημα. Από την άλλη όμως απαιτείται ισορροπία. Τα προϊόντα του ζευγαρώματος είναι προφανώς τα παιδιά. Ακόμη και τα σπουργίτια τα οποία αλλού τρώνε, αλλού κουτσουλάνε και αλλού βατεύονται φροντίζουν να φτιάξουν μια φωλιά ή τέλος πάντων να βρουν ένα μέρος να γεννήσουν τα αυγά τους και να αναθρέψουν τα κλωσόπουλά τους.  Αυτή η φωλιά που σ’ εμάς, τα πρωτεύοντα θηλαστικά, λέγεται πόλη Σ’ αυτήν θα μεγαλώσουν τα παιδιά αυτών που σήμερα ζευγαρώνουν. Αυτοί λοιπόν έχουν παραπάνω λόγους να νοιαστούν.

Διαχείριση Απορριμμάτων

Ένα σοβαρό πρόβλημα, που απασχολεί σήμερα τη χώρα μας καθώς και την τοπική κοινωνία, είναι το μεγάλο πρόβλημα των σκουπιδιών.

Παρακολουθώντας με ενδιαφέρον - και με απορίες - στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, τις διάφορες λύσεις που προτείνονται  και τις δίκαιες ή άδικες αντιδράσεις των διαφόρων παραγόντων, από τις οποίες ορισμένες φθάνουν σε ακραίες καταστάσεις, με κίνδυνο να θρηνήσουμε και θύματα, προβληματιζόμαστε: τι ακριβώς συμβαίνει; Είναι τα κίνητρα που προβάλλονται αληθινά και τα μόνα; Μήπως είναι υπερβολικά;

Δεν είναι στις προθέσεις μας, μάλλον και στις δυνατότητες μας, να πάρουμε θέση, να δώσουμε απαντήσεις σ' αυτές και σε άλλες σχετικές ερωτήσεις. Επιθυμία μας είναι, σαν πολίτες και σαν δημότες, να καταθέσουμε, με τη μεγαλύτερη δυνατή σαφήνεια, στοιχεία για τη λύση που δόθηκε στο κύριο αυτό πρόβλημα αλλού, με την ελπίδα και την προσδοκία να συμβάλλουμε όσο είναι δυνατόν, στην καλύτερη λύση του:

Τα στοιχεία αυτά αφορούν μια περιοχή της Γαλλίας και τον συνεταιρισμό που έχει αναλάβει τη διαχείριση όλων των απορριμμάτων και που είναι γνωστός με την ονομασία SIDΕFΑGΕ.

Η 81 DEF AGE είναι ένα Μικτός Διακοινωτικός Συνεταιρισμός, μέλη του οποίου είναι 150 γαλλικές κοινότητες 73 από αυτές υπάγονται στο ΒΑ τμήμα του νομού του Αίη, που έχει πρωτεύουσα στην Bourgen Bresse, ενώ 77 υπάγονται στο ΒΔ τμήμα του νομού της Haute-Sanoie (Άνω Σαβοϊα) που έχει πρωτεύουσα την πόλη Anneci. Η όλη περιχή συνορεύει με το ελβετικό καντόνι της Γενεύης από Βορά - Δύση και Ανατολή.

Ο συνεταιρισμός διοικείται από μια  επιτροπή 60 μελών, ενώ το σύνολο των κατοίκων της περιοχής υπερβαίνει τις 310.000 κατοίκους.  Η θητεία των μελών του διοικητικού συμβουλίου είναι 6ετής κι ανανεώνεται τούτο κατά 80% μετά από τις δημοτικές εκλογές.

Το 1992, λόγω της εκθετικής αυξήσεως των απορριμμάτων, με όλα τα επακόλουθα για το περιβάλλον, ψηφίστηκε στη Γαλλία νόμος με τον οποίο απαγορεύθηκε η ύπαρξη σκουπιδότοπων (χωματερών) και τέθηκε ο στόχος να κλείσουν μέχρι το 2001 όλες οι χωματερές, εκτός από εκείνες που δεχόταν αδρανές υλικό, όπως τα μπάζα κλπ.

Το 1994, με τη σειρά της, η Ενωμένη Ευρώπη υποχρέωσε τα κράτη-μέλη να οργανωθούν, έτσι ώστε το αργότερο μέχρι της 30 Ιουνίου του 2002 να αξιοποιείται το 50-65% του βάρους των απορριμμάτων. Το 2004 νέοι νόμοι υποχρεώνουν για περισσότερη αξιοποίηση των απορριμμάτων.

Εφαρμόζοντας το Νόμο και υπακούοντας στις οδηγίες της Ε.Ε., ΟΙ κοινότητες - μέλη της SΙDEFAGA, καθόρισαν ένα διάγραμμα διαχείρισης απορριμμάτων με τρία σκέλη:

1.  Την αξιοποίηση των υλικών με ανακύκλωση.
2. Την αξιοποίηση των φυτικών απορριμμάτων με compostage (λίπασμα).
3. Την αξιοποίηση των οικιακών απορριμμάτων (τον σκουπιδοτενεκέ της νοικοκυράς) για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με αποτέφρωση των σκουπιδιών.

Στατιστικά, σε κάθε κάτοικο της εν λόγω περιοχής αντιστοιχούν, κατά μέσο όρο, 768 kg απορριμμάτων ανά έτος, από τα οποία 340 kg προέρχονται από τον σκουπιδοτενεκέ της νοικοκυράς.

Για να επιτευχθούν σι στόχοι που τέθηκαν, έπρεπε να πραγματοποιηθούν 2 προϋποθέσεις 1) Η σωστή οργάνωση της εταιρείας και 2) η επίτευξη της συμμετοχής των κατοίκων. Και οι δύο επιτεύχθηκαν κατά τον καλύτερο τόπο.

Για να ευαισθητοποιηθούν οι κάτοικοι χρησιμοποιήθηκαν (και χρησιμοποιούνται) διάφορες πηγές πληροφοριών: Φυλλάδια ενημερωτικά, που υπενθυμίζουν συνεχώς ης οδηγίες για τη διαλογή, σε πρώτη φάση, των απορριμμάτων, για να επιτευχθεί η μεγαλύτερη ανακύκλωση. Τα φυλλάδια αυτά, έγχρωμα και εικονογραφημένα, μοιράζονται πόρτα - πόρτα, σ' όλους τους κατοίκους. Επίσης, η εταιρεία εκδίδει εφημερίδες με οδηγίες. παρατηρήσεις, προτροπές και συνεχείς απολογισμούς των δραστηριοτήτων και των επιτευγμάτων της. Οι εφημερίδες, επίσης, μοιράζονται δωρεάν στους κατοίκους κατ' οίκον. Πέραν όλων αυτών, στους ειδικούς κάδους στα ΠΡΑΣIΝΑ ΣΗΜΕΙΑ (έτσι ονομάζονται οι χώροι που βρίσκονται οι κάδοι για τα απορρίμματα, που προορίζονται για την ανακύκλωση) υπάρχουν, σε κάθε κάδο, αυτοκόλλητα, τα οποία ενημερώνουν τους πολίτες για το τι πρέπει να τοποθετούν σε κάθε κάδο.

Από τα στατιστικά στοιχεία φαίνεται καθαρά πως ο στόχος ευαισθητοποίηση των πολιτών επιτυγχάνεται απόλυτα. Και ο στόχος είναι να πείθονται οι πολίτες να μην πετάνε όλα τα απορρίμματα στον σκουπιδοτενεκέ της νοικοκυράς, αλλά να διαλέγουν εκείνα που ανακυκλώνονται και να τα πηγαίνουν στα προκαθορισμένα γι' αυτά σημεία. Συνέβαλαν σ' αυτό και τα ημερολόγια με τις οδηγίες τους.

Παράλληλα με την ενημέρωση, η εταιρεία το 2003:

1.   Μοίρασε σε όλες τις κατοικίες της περιοχής 14.000 γκρίζους κάδους (τους γνωστούς και σε μας πλαστικούς κάδους με σκέπασμα και 2 τροχούς) για να τοποθετούνται εκεί τα σκουπίδια της νοικοκυράς, ποu προορίζονται για αποτέφρωση. Αυτό δε που αποκαλύπτει το μέγεθος της οργάνωσης της εταιρείας εiναι το γεγονός ότι οι κάδοι δεν είχαν όλο: το ίδιο μέγεθος. Κάθε κάδος φέρει το ονοματεπώνυμο του χρήστη και τη διεύθυνση της κατοικίας του και η χωρητικότητα του είναι ανάλογη με το πλήθος των σκουπιδιών κάθε κατοικία
2.   Εξόπλιζε τα κτίρια, που έχουν περισσότερα από 5 διαμερίσματα με μεγάλους κάδους με καπάκια πράσινα - μπλε - κίτρινα, για να επιτυγχάνεται από πρώτο χέρι και επί τόπου η διαλογή των απορριμμάτων για ανακύκλωση. Για να μειωθεί η μόλυνση του αέρα, έθεσαν σε χρήση καινούργια αυτοκίνητα περισυλλογής - μεταφοράς απορριμμάτων που κινούνται με καύσιμο αποθειωμένο και περιορίζουν τα δρομολόγια στο ελάχιστο δυνατόν.

Έτσι, για συλλογή των σκουπιδιών της νοικοκυράς πραγματοποιούνται δύο δρομολόγια την εβδομάδα.

Το συνολικό κόστος της περισυλλογής αυτών των σκουπιδιών ετησίως για την τοπική αυτοδιοίκηση (για το 2003) ανέρχεται σε 102 € ανά κάτοικο και καλύπτεται από το φόρο περισυλλογής. Έτσι, όλοι γνωρίζουν πως όσο λιγότερα σκουπίδια ρίχνουν στον «σκουπιδοτενεκέ» και όσο περισσότερα πηγαίνουν στους ειδικούς κάδους για ανακύκλωση, τόσο μειώνεται και το κόστος περισυλλογής των σκουπιδιών του «σκουπιδοτενεκέ» και άρα λιγότερος φόρος αναλογεί στον κάθε πολίτη.

Το δρομολόγιο των οικιακών απορριμμάτων έχει ως εξής: όταν το «σκουπιδιάρικο» γεμίσει, οδηγείται στον χώρο συγκεντρώσεως των απορριμμάτων όπου, εις την είσοδόν του, ζυγίζεται και στη συνέχεια, οδηγείται στην είσοδο ενός χώρου όπου το όχημα ξεφορτώνει τα σκουπίδια σε μια χοάνη, η οποία τα οδηγεί σ' ένα πιεστήριο όπου συμπιέζονται σ' ένα κατάλληλο κιβώτιο, όπου κλείνονται και κατόπιν οδηγούνται στο χώρο καύσεως, ο οποίος έχει χωρητικότητα 3,50 τόνων σκουπιδιών.

Μετά την αποτέφρωση, γίνεται, με ειδικά μέσα, επιλογή των γυαλιών και των μεταλλικών αντικειμένων που, ενδεχομένως, υπάρχουν στα σκουπίδια. Τέλος, τα γυαλιά και τα μέταλλα οδηγούνται στους ειδικούς για την ανακύκλωση τους χώρους, ενώ η καρβουνιά συλλέγεται και χρησιμοποιείται για οδικές εργασίες.

Τα υλικά που ανακυκλώνονται (γυάλινα μπουκάλια, βάζα, πλαστικά, κουτιά από αλουμίνιο κλπ., χαρτιά, χαρτόνια) φέρονται από τους κατοίκους σια πράσινα σημεία (έτσι ονομάζονται οι. χώροι όπου η εταιρεία, με τις υποδείξεις της τοπικής αυτοδιοίκησης, τοποθετεί τους ειδικούς κάδους για τη συγκέντρωση αυτών των ειδών των απορριμμάτων). Στους κάδους αυτούς, υπάρχουν, στον καθένα, ενδιαφέρουσες οδηγίες για το τι πρέπει να τοποθετηθεί στον καθένα τους. Οι κάδοι τοποθετούνται σε χώρους που να μην εμποδίζουν και να είναι προσιτοί στους πολίτες, όπως: σε σχολεία, σε γήπεδα, σε σούπερ μάρκετ, και γενικά σε σημεία προσβάσιμα στους κατοίκους. Όταν οι κάδοι γεμίσουν το περιεχόμενο τους φορτώνεται  σε ειδικά οχήματα και μεταφέρεται στους χώρους διαλογής και κατόπιν στην ανακύκλωση.

Τα φυτικά απορρίμματα, τα ογκώδη αντικείμενα, παλαιά έπιπλα, συσκεuές, μεταφέρονται στους ειδικούς χώρους, που ονομάζονται dechetterie (dechet σημαίνει υπόλειμμα - απόρριμμα). Aυτοί δεν έχουν καμία σχέση με τις γνωστές μας χωματερές - σκουπιδότοπους. Εκεί τοποθετούνται σε δοχεία ανάλογα με το είδος τους και από εκεί μεταφέρονται για αξιοποίηση στους χώρους διαλογής και αξιοποίησης. Σης dechetteries οδηγούνται, επίσης, κι όλα τα άλλα άχρηστα υλικό, όπως μπαταρίες κλπ. και όλα αξιοποιούνται, τίποτα δεν μένει άχρηστο. 

ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

1. ΦΥΤΙΚΑ

Στην κατηγορία αυτή υπάγονται τα απορρίμματα των κήπων, όπως τα προϊόντα από το κούρεμα του χορτοτάπητα, τα κλαδιά μετά το κλάδεμα, τα άγρια χόρτα, τα μαραμένα άνθη κλπ.

Όλα αυτά συγκεντρώνονται στις Dechetteries όπου τοποθετούνται σε ειδικούς κάδους. Κατόπιν μεταφέρονται στους κατάλληλους για την επεξεργασία τοuς χώρους. Εκεί, αφού κοπανιστούν κατάλληλα: τοποθετούνται στις χορτοστιβάδες. Αυτές είναι χώροι με τοιχώματα ύψους 3-4 μ. όπου αρχίζει η αποσύνθεση των φυτικών απορριμμάτων. Αυτή βοηθάται και με τεχνικά μέσα, όπως πχ με δυνατό αερισμό που συντελεί στη δημιουργία των κατάλληλων μικροοργανισμών για την αποσύνθεση και συμβάλλει στη μείωση των οσμών.

Ύστερα από 2-3 μήνες το φυτικό λίπασμα (compost) είναι έτοιμο και, αφού κοσκινιστεί, οδηγείται στους χώρους πωλήσεως. Με στοιχεία του έτους 2001, η επεξεργασία αυτή αφορά 6-8000 τόνους σε καθένα χώρο επεξεργασίας. Στατιστικά υπολογίζεται πως αντιστοιχούν 50-80 kg πράσινα απορρiμματα (φυτικά) σε κάθε κάτοικο της περιοχής .

2. ΤΟ ΓΥΑΛΙ

ΠΗΓΗ :ΙΝFΟS Ν6 ΝΟΕΜ 2000 6.4

ΠΗΓΗ: INFOS Ν13 2004 6.2

Η αρχή για την αξιοποίηση του γυαλιού πραγματοποιήθηκε τη δεκαετία του 1970. Αιτία η 2^η πετρελαϊκή κρίση, Με στοιχεία του 2003, με ανακύκλωση 9.776 τόνων γιαλών που πραγματοποιήθηκε από την εταιρεία Sidetfage το 2003 εξοικονομήθηκαν: 6.800 τόνοι άμμου, 980 τόνοι πετρελαίου, διότι το ανακυκλωμένο γυαλί λιώνει στους 1250°C, ενώ, στην αρχική χρειάζονται 1500^οC.

Με τους 9776 τόνους ανακυκλωμένο γυαλί παράγονται 24 εκατομμύρια νέα μπουκάλια.

3. ΧΑΡΤΙΑ - ΧΑΡΤΟΝΙΑ

Επειδή οι χαρτοβιομηχανίες επιβαρύνουν με μεγάλη μόλυνση το περιβάλλον, γίνονται προσπάθειες για να μειωθούν οι συνέπειες. Μεταξύ των άλλων προσπαθειών είναι και η ανακύκλωση.

Το 2003 το 50% της παραγωγής χαρτικών προέρχεται από την ανακύκλωση: Ανακυκλώνοντας 1 τόνο χαρτικών, εξοικονομούμε περίπου 21μ3 νερού. Σύμφωνα με τα στοιχεία της SIDEFAGE, οι 7.500 τόνοι που ανακυκλώθηκαν το 2003 έφεραν μια οικονομία 157 εκατομμυρίων λίτρων νερού. Δηλαδή την ετήσια κατανάλωση νερού 2.800 Γάλλων πολιτών.

4. ΑΛΟΥΜIΝΙΟ

Με την ανακύκλωση του αλουμινίου εξοικονομήθηκε το 95% της ενέργειας που απαιτείται για την πρωτογενή ·παραγωγή αλουμινίου.

Με την ανακύκλωση του αλουμινίου το 2003 από τη S1DEFAGE εξωκονορήθηκσν 2 τόνοι πετρελαίου, 2.6 τόνοι κάρβουνο και η μέση κατανάλωση νερού 2 ετών για ένα Γάλλο.

5. ΑΤΣΑΛΙ

Με την ανακύκλωση του ατσαλιού, εκτός από τον ορυκτό σίδηρο, εξοικονομούμε 476 m3 νερού και την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος που καταναλώνουν, κατά μέσο όρο, 15 Γάλλοι πολίτες για ένα χρόνο. Σύμφωνα με τα στοιχεία της SIDEFAGE, εξοικονομείται πρώτη ύλη για την κατασκευή 61 καροτσιών για σούπερ μάρκετς.

6. ΠΛΑΣΤΙΚΑ

Υπενθυμίζεται ότι: όλα τα πλαστικά έχουν σαν πρώτη ύλη κατασκευής τους το πετρέλαιο.

Οι 681 τόνοι από πλαστικά μπουκάλια κλπ., που ανακυκλώθηκαν 10 2003 από τη SΙDEFAGE επέφεραν οικονομία 500.000 λίτρων πετρελαίου και την ετήσια κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος για 900 Γάλλους πολίτες.

με τους 681 τόνους από πλαστικά μπουκάλια κλπ. το 2003 θα μπορούσαν να πλέξουν 2 πουλόβερ για κάθε κάτοικο της περιοχής της SIDEFAGE, δηλαδή για 240.000 κατοίκους.

ΑΠΟΛΟΠΣΜΟΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΩΝ

ΕΤΟΥΣ 2003

ΠΗΓΗ ΙΝΦΟΣ Ν 12 Iουνίου 2004

Συγκεντρώθηκαν 160.000 τόνο: απορριμμάτων, όσο δηλαδή το βάρος του πύργου του ΑϊΦΕΛ. Τα απορρίμματα οδηγήθηκαν, ανάλογα με τη φύση τους, στους κατάλληλους χώρους για κάθε είδος, για την επεξεργασία αξιοποίησης:

1. 21.463 τόνοι φυτικά απορρίμματα μετατράπηκαν σε φυτικό λίπασμα, το οποίο οδηγήθηκε στο εμπόριο ή χρησιμοποιήθηκε, μέρος του, για τις γεωργικές καλλιέργειες και το υπόλοιπο για λίπασμα κήπων
2. 7.657, τόνοι χαρτικά και χαρτόνια ανακυκλώθηκαν και χρησιμοποιήθηκαν εκ νέου.
3. 898 τόνοι πλαστικών και αλουμινίων, αφού έγινε η κατάλληλη διαλογή, οδηγήθηκαν για ανακύκλωση και τελικά για αξιοποίηση
4. 9.776 τόνοι γυαλί επίσης, αξιοποιήθηκαν για ανακύκλωση και πουλήθηκαν για τη δημιουργία νέων γυάλινων ειδών
5. 119.859 τόνοι οικιακών σκουπιδιών οδηγήθηκαν για αποτέφρωση στο εργοστάσιο παραγωγής ρεύματος, που λειτουργεί με αποτέφρωση σκουπιδιών.

Η ηλεκτρική ενέργεια που παρήχθη, συνολικά, ανήλθε στα 61.416, mwh. Από αυτά ένα μέρος χρησιμοποιήθηκε για τις ανάγκες της εταιρείας (SΙDΕFΑGΕ) και το υπόλοιπο 48.234 mwh πουλήθηκε στο Γαλλικό εθνικό ηλεκτρικό δίκτυο.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Από τα παραπάνω εκτεθέντα, μπορεί, καθένας, αβίαστα να συμπεράνει πως η εταιρεία S'OE'FAGE επιτυγχάνει τα κατωτέρω:

1. Εξυγιαίνει το περιβάλλον με την κατάργηση των χωματερών
2. Οι χώροι των χωματερών παραδίδονται σε οικοδομική χρήση ή σε γεωργική εκμετάλλευση ή, ακόμα και για πάρκα αναψυχής
3.  Παράγει ηλεκτρική ενέργεια με αποτέφρωση σκουπιδιών, υπάρχουν δε αδιάψευστα στοιχεία ότι καμία μόλυνση του αέρα δεν υπάρχει από την καύση, λόγω των μέτρων που λαμβάνον
4. Δημιουργεί ένα σημαντικό αριθμό θέσεων εργασίας.
5. Απαλλάσσει τους δήμους από το κόστος και τη μέριμνα της περισυλλογής των σκουπιδιών.
6. Συνεχώς βελτιώνει τις αποδόσεις της με σύγχρονο εξοπλισμό.

ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΜΕ ΤΟΝ ΠΛΟΥΤΟ ΠΟΥ ΠΑΡΑΓΕΙ

Είναι, δηλαδή, μια παραγωγική επιχείρηση, η οποία παράγει πλούτο αξιοποιώντας ΠΡΩΤΕΣ ΥΛΕΣ ΜΗΔΕΝΙΚΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ, δηλαδή τα σκουπίδια.

Τα ανωτέρω εκτεθέντα αποτελούν μια σύντομη περίληψη και προέρχονται από έντυπα πληροφοριών της εταιρείας στη Γαλλική γλώσσα αφορούν δε τη χρονική περίοδο από το 1997 έως και το 2009.

Σε περίπτωση που οποιοσδήποτε θελήσει περισσότερες πληροφορίες, για καλύτερη ενημέρωση οι ανωτέρω πηγές θα είναι στη διάθεση του, καθώς και οποιαδήποτε βοήθεια χρειαστεί

Κοκοζίδης Βασίλειος

Φωκάς Βασίλειος