Κι αν όλοι συμμορφωθούν ; Μια πρόταση βιώσιμης ανάπτυξης Κείμενο 3. (κανάλι '66)

Λυματολάσπη έξω από τον ΒΚ Βέροιας

Ο παραπάνω τίτλος δεν είναι μια ρητορική ερώτηση. Μια συγκροτημένη πολιτική κοινωνικής παρακολούθησης θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε πρόστιμα που  στο τέλος θα λειτουργήσουν σαν αντικίνητρα προς την αδιαφορία. Και τότε; Τότε θα έχουμε μια ημερήσια παραγωγή λασπώδους υπολείμματος κοντά στους 100 τόνους ημερήσια.

Πάρα πολύ υλικό για να το ξεφορτωθείς στη χωματερή. Έτσι η ορθολογική διαχείριση 1000 τόνων λάσπης[i] κατά την διάρκεια πέντε θερμών μηνών  γίνεται μονόδρομος.

Οι διαθέσιμες λύσεις

Οι διαθέσιμες τεχνικές / λύσεις στη διαχείριση της λάσπης είναι σχετικά λίγες

1.        Πάχυνση και ζύμωση του υπολείμματος. Η πάχυνση (δηλαδή η μείωση της περιεκτικότητας σε νερό) γίνεται σε φυγοκεντρικούς διαχωριστές και η ζύμωση συντελείται σε πύργους αναερόβιας επεξεργασίας (είναι εκείνο το ψηλό κατασκεύασμα που φαίνεται συνήθως στις  διαφημίσεις τις ΔΕΥΑΒ) και. Στην περιοχή δεν κάνουμε επεξεργασία υπολείμματος. Στην Βέροια για παράδειγμα παρ’ ότι έχει κατασκευαστεί εγκατάσταση αποικοδόμησης της λάσπης με παράλληλη παραγωγή μεθανίου αυτή ποτέ δεν δούλεψε. Ο Δήμος Βεροίας αδιοδότησε την ΔΕΥΑΒ (δηλαδή το εαυτό του!) να πετά την λυματολάσπη στην χωματερή.

2.       Η διασπορά. Η μέθοδος αυτή  προϋποθέτει μετατροπή της λάσπης σε χειραγωγήσιμη οντότητα.Η συνηθισμένη επεξεργασία της συνίσταται στην ξήρανση και μετατροπή σε βόλους οι οποίοι δίνονται για βελτιωτικό γης αρκεί να πληρούν περιορισμούς ανώτατων ορίων σε μέταλλα και τοξικές ενώσεις. Η λύση παρ’ ότι ακούγεται καλή έχει ένα ελάττωμα: Είναι ενεργοβόρα. Εύκολο να το καταλάβει κανείς αν λάβει υπ’ όψιν του ότι το 80% της λάσπης, στην καλύτερη περίπτωση, είναι νερό.

Η πρόταση

Υπάρχει και μια λύση διασποράς η οποία  και την παρουσία μετάλλων μειώνει στο τελικό προιόν και επιτυγχάνει ξήρανση με συγκριτικά  μηδενική  κατανάλωση  ενέργειας . Μια λύση η οποία εκτός των άλλων ακολουθεί την λογική  της εκμετάλλευσης εντόπιων πόρων και εντόπιων πεδίων διάθεσης. Αυτή αποτελεί ευρεσιτεχνία και στηρίζεται στην ιδέα της ανάμειξης υπολείμματος (λάσπης δηλαδή) με ιπτάμενη τέφρα που παράγεται από την καύση του λιγνίτη στα εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής.  (Σημειώνεται εδώ ότι η διαχείριση της ιπτάμενης τέφρας κατά 90% σημαίνει ξαναθάψιμο. Η διαδικασία αυτή δεν είναι και τόσο αθώα όσο ακούγεται. Σπαταλά νερό.) Το προϊόν της προαναφερθείσας ανάμειξης είναι ένα σταθεροποιημένο στερεό σε μορφή βόλων διαμέτρου από 6 έως 15 mm. Η πιο πρόχειρη περιοχή διάθεσης είναι τα βαμβακοχώραφα της περιοχής σαν βελτιωτικό γης. Έρευνες πανεπιστημιακών έδειξαν ότι άνετα μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε βρώσιμες καλλιέργειες. 

Μια πιθανή μεθόδευση
Το προϊόν που θα παραχθεί το μείγμα λάσπης και τέφρας δηλαδή διαθέτει μια σειρά ελκυστικών χαρακτηριστικών.

1.       Υποκαθιστά προϊόντα για τα οποία απαιτείται κατανάλωση ενέργειας. (Χημικά λιπάσματα)

2.       Απαιτεί χαμηλή κατανάλωση ενέργειας και για την μεταφορά των πρώτων υλών και στην διαδικασία παραγωγής του.

3.       Χρησιμοποιεί υλικά που  αποτελούν ρύπους ή στην καλύτερη περίπτωση απορρίμματα.

4.       Καταναλώνεται επί τόπου

Τα παραπάνω χαρακτηριστικά συνιστούν μια υποδειγματική εφαρμογή βιώσιμης ανάπτυξης.  Μια εφαρμογή η οποία αν παρουσιαστεί σωστά και μεθοδευθεί κατάλληλα μπορεί να ενισχυθεί είτε από κρατικά είτε, κυρίως, Ευρωπαϊκά κονδύλια. Η μεθόδευση της παραγωγής θα πρέπει να κλιμακώνει το μέγεθός της: Πειραματική (Πιλοτική) εφαρμογή για βιομηχανικές μονάδες ή εγκαταστάσεις Βιολογικού καθαρισμού ενός Δήμου, ενός Νομού και τέλος της περιφέρειας συμπεριλαμβανόμενου και του Μητροπολιτικού κέντρου της Θεσσαλονίκης. Κάθε βήμα θα εκμεταλλεύεται την εμπειρία που απέδωσε το προηγούμενο και ως προς την παραγωγή και την διάθεση αλλά και την χωροθέτηση της εκμετάλλευσης. Δεν πρόκειται για εύκολο εγχείρημα. Δεν υπάρχει προηγούμενη εμπειρία και έχει αρκετό ποσοστό ρίσκου. Αν υπάρχουν ακόμη κάποιοι που πιστεύουν ότι η περιοχή πρέπει να ανακάμψει και δεν θεωρούν πως όλα τελείωσαν, οφείλουν να προσπαθήσουν σε τέτοιες κατευθύνσεις. Αλλιώς μπορούν να συνεχίσουν να ιδρύουν «Αναπτυξιακές»  «εταιρείες» εξορκίζοντας το «κακό» που μας βρήκε.

---

[i] λασπώδους υπολείμματος βιολογικής επεξεργασίας βιομηχανικών αποβλήτων